Σε τρεις ταχύτητες η ελληνική αγορά γραφείων
Σε τρεις ταχύτητες η ελληνική αγορά γραφείων

Σε τρεις ταχύτητες η ελληνική αγορά γραφείων

Το μελλοντικό "μαγαζί γωνία" θα αφορά περισσότερο στο metaverse παρά στην διασταύρωση Σταδίου & Βουκουρεστίου.
RE+D magazine
27.03.2023

Αυξανόμενη μεν αλλά σαφώς πιο συγκρατημένη καταγράφεται η πορεία των μισθωμάτων (Market Rents) γραφείων το 1ο τρίμηνο 2023 σε σχέση με ένα χρόνο πριν, για τα τυπικά, μέσης ηλικίας ακίνητα, επί βασικών οδικών αξόνων και στο κέντρο της Αθήνας.

Οπως αναφέρει στο Παρατηρητήριο Τιμών η Geoaxis "είναι ενδεικτικό ότι και στις 6 περιοχές μελέτης διαπιστώθηκε πολύ μικρή αύξηση στα ζητούμενα ενοίκια, γεγονός που πιθανά να αποτελεί προπομπό σταθεροποίησης/ύφεσης". 

Σύμφωνα με την ανάλυση τα λίγα νεόδμητα ενεργειακά πιστοποιημένα κτίρια σε κεντρικές τοποθεσίες και με θέσεις στάθμευσης καταγράφουν μέχρι και τριπλάσια μισθώματα, στο επίπεδο των 30 – 35 ευρώ/τ.μ./μήνα, δίχως στο νούμερο αυτό να υπολογίζονται οι κοινόχρηστες δαπάνες. Από την άλλη πλευρά, τα παλιά και δίχως σύγχρονες προδιαγραφές γραφεία, αποτελούν πάνω από το 90% του υφιστάμενου αποθέματος γραφειακών χώρων.

Σύμφωνα με την Geoaxis "σήμερα η αγορά γραφείων χαρακτηρίζεται από τρεις διαφορετικές ταχύτητες.

Στην πρώτη βρίσκονται τα ποιοτικά, σύγχρονα και «πράσινα» γραφεία, τα οποία συγκεντρώνουν πολύ υψηλή ζήτηση και τιμές ενοικίων ακόμα και πάνω από 30 ευρώ/τ.μ. σε μηνιαία βάση, ανεξάρτητα μάλιστα από την θέση τους. Η συγκεκριμένη κατηγορία δείχνει να μην επηρεάζεται από τις επιπτώσεις στους εργασιακούς χώρους που έχουν επιφέρει οι αλλαγές στο μοντέλο εργασίας, κυρίως λόγω έλλειψης ποιοτικών γραφειακών χώρων στους οποίους επικεντρώνεται το επενδυτικό ενδιαφέρον. Οι πιο δραστήριοι επενδυτές αυτή την στιγμή εμφανίζονται να είναι οι ελληνικές ΑΕΕΑΠ οι οποίες πραγματοποιούν και το μεγαλύτερο όγκο των συναλλαγών. 

Οι αποδόσεις των γραφείων αυτών διαμορφώνονται γύρω στο 6%. 

Στην δεύτερη ταχύτητα βρίσκονται παλιότερης κατασκευής γραφεία, σε σημεία προβολής, π.χ. στο Κολωνάκι, ή σε κεντρικούς οδικούς άξονες. Τα ακίνητα αυτά σημειώνουν αξιοσημείωτες αντοχές, με τα ενοίκιά τους να κινούνται πέριξ του 15 ευρώ/τ.μ. μηνιαίως, με αποδόσεις της τάξεως του 7%. 

Στην τρίτη ταχύτητα απαντώνται τα παλαιότερα ή μη ανακαινισμένα γραφεία, τα οποία δεν μπορούν να βρουν χρήστες, ούτε με ενοίκια της τάξεως των 5 ευρώ/τ.μ. Τα ακίνητα αυτά βρίσκονται σε δευτερεύουσες περιοχές, κυρίως στο κέντρο της Αθήνας και οι αποδόσεις που προσφέρουν κινούνται πέριξ του 8%. 

"Οι διαφορετικές αυτές ταχύτητες αναμένεται ότι θα συνεχιστούν για το υπόλοιπο 2023 εφόσον δεν φαίνεται να ανακάμπτει η πραγματική οικονομία που θα βοηθούσε τις χιλιάδες των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και ελεύθερων επαγγελματιών να αναπτυχθούν και να απορροφήσουν αρχικά το απόθεμα των γραφείων μη υψηλών προδιαγραφών", σημειώνει η Geaoxis.

Screen Shot 2023-03-27 at 07.18.08.png

Οι τιμές 

Κατά το πρώτο τρίμηνο του 2023, μεταξύ των αυτοτελών κτιρίων γραφείων με θέσεις στάθμευσης, σε βασικούς οδικούς άξονες, την μεγαλύτερη αύξηση παρουσιάζει ο άξονας της Λ. Μεσογείων (1,75% από 10,30 σε 10,48 ευρώ/τ.μ./ μήνα). Ακολουθούν η Λ. Βουλιαγμένης με αύξηση 1,52% από 9,21 σε 9,35 ευρώ/τ/μ./μήνα), η Λ. Κηφισίας (1,39% από 11,53 σε 11,69 ευρώ/τ,μ,/μήνα) και ο άξονας της Λ. Συγγρού (1,04% από 9,61 σε 9,71 ευρώ/τ,μ,/μήνα). 

Από την άλλη πλευρά τα ενοίκια των αυτοτελών κτιρίων γραφείων χωρίς θέσεις στάθμευσης στο κέντρο της Αθήνας, στο Κολωνάκι, καταγράφεται μικρή αύξηση κατά 1,04% σε 19,5 ευρώ/τ.μ., ενώ στους δρόμους γύρω ή πάνω στην Πλατεία Συντάγματος, παρατηρείται αύξηση κατά 0,7% σε 14,4 ευρώ/τ.μ. Τέλος, τα ενοίκια των αυτοτελών κτιρίων δίχως θέσεις στάθμευσης σε βασικούς οδικούς άξονες, παρουσιάζουν αύξηση κατά 0,66% σε 7,66 ευρώ/τ.μ. στην Λ. Συγγρού, ενώ στην Λ. Κηφισίας, η αύξηση αγγίζει το 0,65% σε 10,85 ευρώ/τ.μ. Στην Λ. Βουλιαγμένης, η μέση τιμή διαμορφώνεται σε 8,1 ευρώ/τ.μ. και στην Λ. Μεσογείων σε 8,43 ευρώ/τ.μ. σημειώνοντας οριακές αυξήσεις σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό τρίμηνο.

Απόθεμα Γραφειακών Χώρων 

"Λόγω παρατεταμένης οικονομικής κρίσης (2008-2017) δεν υπήρξε σημαντική ανάπτυξη μεγάλου αριθμού νέων γραφείων στην Ελληνική αγορά ακινήτων. Η υγειονομική κρίση του 2020 βρήκε την αγορά με συσσωρευμένα αιτήματα που ακόμη δεν μπορούν να ικανοποιηθούν λόγω μειωμένου αποθέματος σύγχρονων και ενεργειακά αποδοτικών γραφειακών χώρων, ενώ την ίδια ώρα η ζήτηση για παλαιά γραφεία διαφοροποιείται σημαντικά μεταξύ γραφείων προβολής και γραφείων σε δευτερεύοντα σημεία. Σύμφωνα με στοιχεία της Prodea ΑΕΕΑΠ που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό RE&D, ΄Στην Λεωφόρο Κηφισίας (κυρίως Μαρούσι) και στη Λεωφόρο Μεσογείων υπάρχει σήμερα το μεγαλύτερο απόθεμα χώρων γραφείου, με τη συνολική τους επιφάνεια να προσεγγίζει τα 1.850.000 τμ. και τη διαθεσιμότητα σε μόλις 125.000 τμ. 

Ακολουθεί η περιοχή του κέντρου των Αθηνών, με απόθεμα κοντά στα 1.750.000 τ.μ. και διαθεσιμότητα περί τις 160.000 τ.μ. Στην τρίτη θέση βρίσκονται οι Λεωφόροι Συγγρού, Βουλιαγμένης και τα νότια προάστια, με συνολικό απόθεμα γραφείων κοντά στο 1.000.000 τμ. και διαθεσιμότητα που δεν ξεπερνά τις 70.000 τμ. Το απόθεμα νέων σύγχρονων γραφειακών χώρων αναμένεται να αυξηθεί με πολύ αργούς ρυθμούς βραχυπρόθεσμα, αφενός λόγω της έλλειψης κατάλληλων ακινήτων εντός λεκανοπεδίου και αφετέρου λόγω της στάσης αναμονής σχετικά με την πορεία της εργασίας από το σπίτι, της αύξησης των υλικών κατασκευής και των επιτοκίων σε συνδυασμό με το ευρύτερο οικονομικό κλίμα. 

Σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, η ζήτηση στρέφεται σε μεγάλα, σύγχρονα, πράσινα γραφεία που πληρούν τις συνθήκες ESG, με εύκολη πρόσβαση και μικτές χρήσεις που συνδυάζουν οικιστική ζώνη και χρήσεις καθημερινών δραστηριοτήτων (F&B, retail, γυμναστήρια κλπ)" αναφέρει η Geoaxis.