Η υιοθέτηση του BIM σε δημόσια κατασκευαστικά έργα αναμένεται να οδηγήσει σε αποτελεσματικότερα δημόσια έργα και καλύτερη διαχείριση των έργων σε όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους, δεδομένου ότι τα κύρια πλεονεκτήματα του BIM αφορούν στη μείωση κόστους, τον περιορισμό των λαθών και των ρίσκων αλλά και την αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα στο περιβάλλον των έργων.
Με το BIM ουσιαστικά ψηφιοποιούνται οι εργασίες που σχετίζονται με την ανάπτυξη οικοδομικών έργων και την κατασκευή κτιρίων, με την υλοποίηση έργων πολιτικού μηχανικού (έργα υποδομών), καθώς και με εξειδικευμένες κατασκευαστικές δραστηριότητες, όπως ηλεκτρολογικές και υδραυλικές εγκαταστάσεις.
Οι αλλαγές που προϋποθέτει ο μετασχηματισμός ενός ολόκληρου κλάδου είναι τεράστιες, για αυτό προβλέπεται η σταδιακή αλλαγή ώστε να διασφαλιστεί ότι όλοι συμβαδίζουν με αυτή και μπορούν να ακολουθήσουν το ρυθμό της αλλαγής η οποία σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα θα διαρκέσει απο 5 χρόνια έως 10 χρόνια.
Στο σχεδιασμό του υπουργείο προβλέπεται η στήριξη και χρηματοδότηση των ΜμΕ καθώς δεν θα μπορούν να ανταποκριθούν στην κοστοβόρα ψηφιακή μετάβαση που απαιτεί το BIM.
Αναλυτικά τα βήματα εφαρμογής
1. Ανάπτυξη οδικού χάρτη BIM
Η ανάγκη ανάπτυξης οδικού χάρτη για την εφαρμογή του BIM εντοπίστηκε σε πολλές χώρες που έχουν υιοθετήσει τη μεθοδολογία του BIM και πρόκειται συνήθως για ένα πενταετές ή δεκαετές πλάνο δράσεων προς την εφαρμογή του BIM.
2. Υλοποίηση πιλοτικών έργων
Πιλοτικά έργα συναντώνται σε όλα τα Στρατηγικά Σχέδια εφαρμογής BIM χωρών που κρίνονται ως καλές πρακτικές.
3. Τροποποίηση ισχύουσας νομοθεσίας
Αναθεώρηση και επικαιροποίηση του υφιστάμενου ρυθμιστικού πλαισίου που θα προβλέπει τη χρήση BIM και θα ορίζει σημαντικές παραμέτρους για την αποτελεσματική δημοπράτηση, μελέτη, κατασκευή και παράδοση έργων με BIM. Οι τροποποιήσεις που προτείνονται αφορούν τη νομοθεσία σε ζητήματα σχετικά με δημόσιες συμβάσεις και προμήθειες, τεχνικές προδιαγραφές, καθώς και τη σύνδεση του ΒΙΜ με άλλες ψηφιακές πρωτοβουλίες.
4. Επικοινωνία με την αγορά
Η συχνή αλληλεπίδραση με την αγορά αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την αποτελεσματική εφαρμογή του BIM στη χώρα καθώς επιτυγχάνεται η υποστήριξη του ψηφιακού μετασχηματισμού του κατασκευαστικού κλάδου.
5. Προώθηση ενεργειών επικοινωνίας
Η προώθηση επικοινωνιακών ενεργειών περιλαμβάνει πρωτίστως την ενημέρωση για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του κατασκευαστικού κλάδου με στόχο την επικοινωνία της συγκεκριμένης προσπάθειας στο μέγιστο δυνατό κοινό, παράγοντας που θεωρείται καθοριστικός για την αποτελεσματική εφαρμογή του BIM.
6. Ανάπτυξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων BIM
Ενθαρρύνεται η οργάνωση και υλοποίηση εκπαιδευτικών πρωτοβουλιών για την κατάρτιση των επαγγελματιών του κατασκευαστικού κλάδου στο BIM.
7. Εφαρμογή νέων κανονιστικών ρυθμίσεων
Η εφαρμογή νέων κανονιστικών ρυθμίσεων περιλαμβάνει κατά κανόνα νομοθετικές τροποποιήσεις.
8. Δημιουργία προδιαγραφών και εργαλείων BIM
Ακολουθώντας παραδείγματα άλλων χωρών και τις συστάσεις που συναντώνται στη βιβλιογραφία και βάσει ευρωπαϊκών προτάσεων, συστήνεται η υιοθέτηση πρωτοκόλλου BIM και στην Ελλάδα, το οποίο θα περιλαμβάνει όλες τις προδιαγραφές, υποχρεώσεις και περιορισμούς των μερών του έργου στο πλαίσιο σύμβασης. Οι προδιαγραφές που ζητούνται για την εφαρμογή του BIM βασίζονται στο ΕΛΟΤ EN ISO 19650, το πρότυπο για τη διαχείριση πληροφοριών καθ' όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής ενός περιουσιακού στοιχείου χρησιμοποιώντας BIM, το οποίο αναπτύχθηκε για να υπάρξει ένα ενοποιημένο σύστημα προτύπων και προδιαγραφών. Σε αυτό το πλαίσιο συστήνεται η υιοθέτηση του προτύπου και η εισαγωγή ορισμένων προδιαγραφών για την υλοποίηση έργων με τη χρήση BIM στην Ελλάδα.
9. Σύνταξη τυπικών υποδειγμάτων συγγραφής υποχρεώσεων BIM
Προκειμένου να διασφαλιστεί μια κοινή γλώσσα επικοινωνίας μεταξύ του Κυρίου του Έργου (ΚτΕ) και του Αναδόχου, ιδιαίτερα σημαντική είναι η σύνταξη τυπικών υποδειγμάτων συγγραφής υποχρεώσεων BIM (templates) σύμφωνα με το ISO 19650. Συγκεκριμένα, αφορά στα πρότυπα OIR (Organisational Information Requirements), PIR (Project Information Requirements), EIR (Exchange Information Requirements), AIR (Asset Information Requirements) σχετικά με τις στρατηγικές και τις καθημερινές διαδικασίες διαχείρισης του περιουσιακού στοιχείου και την παράδοση του έργου
10. Χρηματοδοτικά κίνητρα και εργαλεία ενίσχυσης επιχειρήσεων
Το BIM αποτελεί μια χρονοβόρα και κοστοβόρα αλλαγή, η οποία απαιτεί κατάλληλη εκπαίδευση και αναβάθμιση ψηφιακών υποδομών και δεξιοτήτων. Έτσι προτείνεται η παροχή κρατικής οικονομικής υποστήριξης με την μορφή χρηματοδοτικών κινήτρων και εργαλείων προς τις επιχειρήσεις. Όσον αφορά την οικονομική ενίσχυση εταιριών με περιορισμένους πόρους, προτείνεται η επιδότηση αγοράς εξοπλισμού με δυνατότητες υποστήριξης λογισμικών BIM. Στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0 προβλέπεται ο ψηφιακός μετασχηματισμός της χώρας. Συγκεκριμένα προβλέπεται επένδυση για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των ΜμΕ, μεταρρύθμιση για τη δημιουργία ψηφιακού επιχειρηματικού οικοσυστήματος, καθώς και εισαγωγή φορολογικών κινήτρων για τη διευκόλυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού των ΜμΕ. Σε αυτό το πλαίσιο θα μπορούσαν να ενταχθούν και οι επιχειρήσεις της αλυσίδας αξίας του κατασκευαστικού κλάδου με στόχο την ψηφιακή αναβάθμιση των υποδομών τους για το BIM.
