Χαμηλώνει τον πήχη της ανάπτυξης για την Κεντρική Ευρώπη η EBRD
Χαμηλώνει τον πήχη της ανάπτυξης για την Κεντρική Ευρώπη η EBRD

Χαμηλώνει τον πήχη της ανάπτυξης για την Κεντρική Ευρώπη η EBRD

Μείωση τις προβλέψεις για την ανάπτυξη "βλέπει" άνοδο του ΑΕΠ στην Ελλάδα έως και 1,5%.
Share Copy Link
Ειρήνη Θεοφανίδου
14.05.2025

Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) μείωσε την πρόβλεψή της για την ανάπτυξη των περιφερειών της το 2025 κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες στο 3,0%, με αναμενόμενη μέτρια ανάκαμψη στο 3,4% το 2026.

Αυτό έρχεται μετά από παρόμοια υποβάθμιση τον Φεβρουάριο και αντανακλά τις αυξανόμενες παγκόσμιες αντιξοότητες, συμπεριλαμβανομένης της αυξανόμενης αβεβαιότητας για την εμπορική πολιτική, της εξασθένισης της εξωτερικής ζήτησης και των πρόσφατα επιβληθέντων δασμών.

Οι πιο απότομες υποβαθμίσεις σημειώθηκαν στην Κεντρική Ευρώπη, τα κράτη της Βαλτικής και τα Δυτικά Βαλκάνια. «Είναι σαφές ότι οι περιοχές μας αντιμετωπίζουν αυξημένη αβεβαιότητα και βραδύτερη ανάπτυξη», δήλωσε η Beata Javorcik, επικεφαλής οικονομολόγος της EBRD, ζητώντας μείωση των εμπορικών εντάσεων μέσω εποικοδομητικού διαλόγου.

Η πρόβλεψη της Ουκρανίας αναθεωρήθηκε προς τα κάτω στο 3,3%, αντανακλώντας την ασθενέστερη ζήτηση της ΕΕ και τις συνεχιζόμενες ζημιές στις ενεργειακές υποδομές από τις ρωσικές επιθέσεις. Οι αυξήσεις των δασμών των ΗΠΑ - συμπεριλαμβανομένων 25% στον χάλυβα, το αλουμίνιο και τα αυτοκίνητα - αναμένεται να αυξήσουν τον μέσο πραγματικό δασμό στις εξαγωγές της περιοχής της EBRD προς τις ΗΠΑ από 1,8% το 2024 σε 10,5%.

Η Σλοβακία προβλέπεται να υποστεί τον μεγαλύτερο αντίκτυπο στο ΑΕΠ από τους δασμούς των ΗΠΑ (–0,8%), ακολουθούμενη από την Ιορδανία (–0,6%) και την Ουγγαρία (–0,4%), κυρίως λόγω ζημιών στον αυτοκινητοβιομηχανικό κλάδο. Ακόμη και χώρες με περιορισμένη άμεση έκθεση αντιμετωπίζουν κινδύνους λόγω διαταραχών στην αλυσίδα εφοδιασμού και αβεβαιότητας στην παγκόσμια πολιτική, ενώ ο εμπορικός ρόλος της Κίνας επεκτείνεται, η Γερμανία παραμένει ο βασικός εξαγωγικός εταίρος για πολλές οικονομίες της EBRD.

Ο πληθωρισμός έχει επιταχυνθεί ξανά στο 6,1% τον Φεβρουάριο του 2025, από 5,3% τον Σεπτέμβριο του 2024, λόγω της χαλαρής δημοσιονομικής πολιτικής και της ταχείας αύξησης των μισθών. Το δημόσιο χρέος αναμένεται να παραμείνει περίπου στο 52% του ΑΕΠ τα επόμενα τέσσερα χρόνια, υποθέτοντας δημοσιονομική πειθαρχία και περικοπές δαπανών για την αντιστάθμιση των αυξανόμενων αμυντικών, βιομηχανικών και σχετικών με τόκους δαπανών.

Η έκθεση προειδοποιεί ότι η αυξανόμενη εξάρτηση από τις αγορές ομολόγων έναντι του δανεισμού με ευνοϊκούς όρους θα μπορούσε να επηρεάσει περαιτέρω τις χώρες με χαμηλότερο εισόδημα. Οι αμυντικές δαπάνες έχουν σχεδόν διπλασιαστεί στις περιοχές της EBRD από το 2014, φτάνοντας το 3,5% του ΑΕΠ το 2023. 

Χώρες όπως η Σλοβακία, η Ελλάδα, η Κροατία και η Ουγγαρία θα μπορούσαν να δουν αύξηση του ΑΕΠ έως και 1,5% από την αυξημένη ζήτηση για αμυντικά προϊόντα εγχώριας προέλευσης.

Στην Κεντρική Ευρώπη και τις χώρες της Βαλτικής, η ανάπτυξη προβλέπεται στο 2,4% το 2025, υποβάθμιση σε σχέση με προηγούμενες προβλέψεις, πριν αυξηθεί στο 2,7% το 2026. Η αναθεώρηση αντανακλά την ασθενέστερη ζήτηση από τη Γερμανία και την αυξημένη παγκόσμια πολιτική αβεβαιότητα. Στη νοτιοανατολική Ευρώπη η ανάπτυξη αναμένεται να ανακάμψει από 1,6% το 2024 σε 2,0% το 2025 και 2,4% το 2026, με τη Βουλγαρία να παρουσιάζει ελαφρώς ισχυρότερες προοπτικές λόγω της ανθεκτικής εγχώριας ζήτησης. 

Εν τω μεταξύ, στα Δυτικά Βαλκάνια, η ανάπτυξη προβλέπεται να επιβραδυνθεί από 3,6% το 2024 σε 3,2% το 2025, πριν αυξηθεί σταδιακά στο 3,4% το 2026, καθώς η πολιτική αστάθεια στη Σερβία και η βραδύτερη ανάπτυξη στις προηγμένες ευρωπαϊκές οικονομίες επηρεάζουν αρνητικά την απόδοση της περιοχής.

Ακολουθούν οι ενημερωμένες προβλέψεις για την αύξηση του ΑΕΠ το 2025:

Πολωνία: 3,3% (μείωση από 3,4% τον Φεβρουάριο)
Τσεχία: 1,6% (μείωση από 1,9% τον Φεβρουάριο)
Σλοβακία: 1,4% (μείωση από 1,9% τον Φεβρουάριο)
Ουγγαρία: 1,5% (μείωση από 2,0% τον Φεβρουάριο)
Ρουμανία: 1,6% (μείωση από 1,8% τον Φεβρουάριο)