Σχεδόν όλες οι δυνάμεις που τροφοδότησαν την ανάπτυξη και την ευημερία από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 έχουν αποδυναμωθεί.
Οι ρυθμοί αύξησης των επενδύσεων και η συνολική παραγωγικότητα των συντελεστών παραγωγής μειώνονται. Το παγκόσμιο εργατικό δυναμικό γερνάει και αυξάνεται πιο αργά. Η ανάπτυξη του διεθνούς εμπορίου είναι πολύ πιο αδύναμη τώρα από ό,τι στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Επιπλέον, μια σειρά από κραδασμούς έχει συνταράξει την παγκόσμια οικονομία τα τελευταία τρία χρόνια.
Μια επίμονη και ευρεία μείωση των μακροπρόθεσμων προοπτικών ανάπτυξης θέτει σε κίνδυνο την ικανότητα των αναδυόμενων αγορών και των αναπτυσσόμενων οικονομιών να καταπολεμήσουν τη φτώχεια, να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή και να επιτύχουν άλλους βασικούς αναπτυξιακούς στόχους.
Αυτές οι προκλήσεις απαιτούν μια φιλόδοξη πολιτική απάντηση σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο. Η επιβράδυνση μπορεί να αντιστραφεί μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 2020—αν όλες οι χώρες επαναλάβουν μερικές από τις πολιτικές τους των τελευταίων δεκαετιών, συμπεριλαμβανομένης μιας σημαντικής επενδυτικής ώθησης που βασίζεται σε ισχυρά μακροοικονομικά πλαίσια.
Οι τολμηρές ενέργειες πολιτικής σε εθνικό επίπεδο θα πρέπει να υποστηριχθούν από αυξημένη διασυνοριακή συνεργασία και σημαντική χρηματοδότηση από την παγκόσμια κοινότητα.
Σύμφωνα με την έκδοση «Falling Long-Term Growth Prospects, Trends, Expectations and Policies» της Παγκόσμιας Τράπεζας η παγκόσμια επιβράδυνση των επενδύσεων είναι γεγονός.
Μετά την επίτευξη ιστορικών υψηλών ενόψει της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, η αύξηση των επενδύσεων διεθνώς επιβραδύνθηκε σημαντικά τη δεκαετία του 2010, αντανακλώντας σε μεγάλο βαθμό την αποδυνάμωση της αύξησης των επενδύσεων σε αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες (Emerging and Developing - EMDEs), όπου ήταν ευρέως διαδεδομένη.
Σε κάθε έτος μεταξύ 2012 και 2020, η αύξηση των επενδύσεων ήταν πολύ χαμηλότερη από την προ-παγκόσμια οικονομική κρίση (2000-08) κατά μέσο όρο σε περισσότερες από τις μισές EMDE. Η επιβράδυνση κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 2010 σημειώθηκε και στα δύο τμήματα των EMDE εξαγωγών και εισαγωγών εμπορευμάτων και σε όλες τις περιοχές EMDE και σε καθένα από τα τρία μεγαλύτερα EMDE.
Αυτή η επιβράδυνση της αύξησης των επενδύσεων της EMDE στη δεκαετία πριν από την πανδημία συνέβη παράλληλα με τη συγκριτικά σταθερή —αν και περισσότερο υποτονική—αύξηση των επενδύσεων στις προηγμένες οικονομίες σημειώθηκε στα περισσότερα EMDE, και συνεπάγεται επιβράδυνση τόσο σε ιδιωτικά όσο και σε δημόσια στοιχεία.
Οι ρυθμοί αύξησης των επενδύσεων, ιδίως το δεύτερο μισό της δεκαετίας, ήταν πολύ μικρότεροι σε σχέση με τη δεκαετία του 2000.
Με βάση τα στοιχεία που αξιοποιεί η έκδοση της Παγκόσμιας Τράπεζας, διαπιστώνεται ότι:
Πρώτον, σε σύγκριση με τα χρόνια μετά την παγκόσμια οικονομική κρίση, η ανάκαμψη των επενδύσεων μετά την πανδημία COVID-19 προχωρά πιο αργά. Οι επιπτώσεις της πανδημίας και του πολέμου στην Ουκρανία αναμένεται να παρατείνουν την ήδη εκτεταμένη και ευρεία επιβράδυνση των επενδύσεων σε σχέση με την αύξηση των αναπτυσσόμενων οικονομιών κατά τη δεκαετία του 2010.
Δεύτερον, η εμπειρική ανάλυση διαπιστώνει ότι η αύξηση των επενδύσεων σε EMDEs κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων δεκαετιών σχετίζεται θετικά με την αύξηση της παραγωγής και, σε μικρότερο βαθμό, με την πραγματική αύξηση της πίστωσης και τους δείκτες ροής κεφαλαίων προς ΑΕΠ. Βελτιώσεις όρων συναλλαγών (για αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες που εξάγουν ενέργεια) και οι εκρήξεις της μεταρρύθμισης του επενδυτικού κλίματος συνδέονται με ενίσχυση της πραγματικής ανάπτυξης των επενδύσεων.
Τρίτον, η αύξηση των επενδύσεων σε EMDEs το 2022 παρέμεινε περίπου 5 ποσοστιαίες μονάδες κάτω από τον μέσο όρο της περιόδου 2000-2021, και κατά σχεδόν 0,5 ποσοστιαίες μονάδες στις αγορές αυτές εξαιρουμένης της Κίνας. Για όλες τις αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες (EMDEs), η προβλεπόμενη αύξηση των επενδύσεων έως το 2024 θα είναι ανεπαρκής για να επιστρέψουν οι επενδύσεις στο επίπεδο που ήταν η επένδυση πριν από την πανδημία (2010-19).
Τέταρτον, η συνεχής βελτίωση της αύξησης των επενδύσεων σε αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες απαιτεί τη χρήση εργαλείων πολιτικής και διεθνής οικονομική στήριξη, με κατάλληλες συνταγές ανάλογα με τις συνθήκες της κάθε χώρας. Η μακροοικονομική πολιτική μπορεί να στηρίξει τις επενδύσεις σε EMDEs με διάφορους τρόπους, μεταξύ άλλων μέσω της διατήρησης της μακροοικονομικής σταθερότητας.
Πέμπτον, μια ανασκόπηση της βιβλιογραφίας από το 1990 βρίσκει ανάμεικτα στοιχεία για τη σχέση μεταξύ των FDIs και της αύξησης της παραγωγής, αλλά μια κυρίως θετική σχέση μεταξύ των FDIs και των εγχώριων επενδύσεων.
Τούτου λεχθέντος, πολλά τοπικά χαρακτηριστικά, ιδιαιτερότητες χρονικής περιόδου και χαρακτηριστικά των FDIs έχουν επηρεάσει τη σχέση μεταξύ των FDIs, της αύξησης της παραγωγής και της επένδυσης.
Οι FDIs έτειναν επίσης να αυξάνουν την ανάπτυξη και των επενδύσεων σε χώρες με καλύτερους θεσμούς, πιο ειδικευμένο εργατικό δυναμικό, μεγαλύτερη οικονομική ανάπτυξη και άνοιγμα του εμπορίου.
