Λιουμπλιάνα: Μια πόλη "αρχιτεκτονικό" πρότυπο
Λιουμπλιάνα: Μια πόλη "αρχιτεκτονικό" πρότυπο

Λιουμπλιάνα: Μια πόλη "αρχιτεκτονικό" πρότυπο

Το σχέδιο του αρχιτέκτονα ήταν εμπνευσμένο από την αρχαία Αθήνα – το ονόμασε μάλιστα «Η Σλοβενική Ακρόπολη».
Ειρήνη Θεοφανίδου
13.05.2022

Από το 1895 οπότε και καταστράφηκε η πρωτεύουσα της Σλοβενίας, Λιουμπλιάνα, από καταστροφικό σεισμό, ένας καινοτόμος αρχιτέκτονας "αναγέννησε" την πόλη με τρόπο που όχι μόνο τη βελτίωσε αλλά την έκανε και πρότυπο για άλλες ευρωπαϊκές πόλεις.

Ο Σλοβένος αρχιτέκτονας Jože Plečnik είχε ήδη συνεργαστεί με αξιόλογους σχεδιαστές της εποχής στη Βιέννη και την Πράγα πριν επιστρέψει στην πατρίδα του για να ξαναχτίσει την πρωτεύουσα τη δεκαετία του 1930. Το σχέδιό του ήταν εμπνευσμένο από την αρχαία Αθήνα – το ονόμασε μάλιστα «Η Σλοβενική Ακρόπολη».

Ο ιστορικός τέχνης Peter Krečičv εξήγησε ότι το σχέδιο του Plečnik είχε άμεσες αναλογίες με την αρχαία Αθήνα: το κάστρο της Ljubljana ήταν η ακρόπολη, το νεκροταφείο Žale ήταν η νεκρόπολη, η πλατεία του Συνεδρίου ήταν η αγορά ή ο χώρος συγκέντρωσης και η αγορά της Ljubljana ενσωμάτωσε τη στοά (μια σκεπαστή στοά).

Αλλά ο Plečnik δεν σταμάτησε εκεί. Αν και ο Μοντερνισμός και ο Φονξιοναλισμός ήταν δημοφιλείς εκείνη την εποχή, ήθελε κάτι διαφορετικό. "Και τα δύο στυλ ικανοποιούσαν βασικές λειτουργίες ή ανάγκες, αλλά δεν είχαν το πνευματικό στοιχείο που αναζητούσε ο Plečnik", δήλωσε η Ana Porok, διευθύντρια του House Museum Plečnik.

Έτσι, εμπνευσμένος από τους αρχαίους πολιτισμούς και από την τέχνη του Μπαρόκ και της Αναγέννησης, ο Plečnik δημιούργησε μια μοναδική αρχιτεκτονική εντελώς διαφορετική από το κυρίαρχο στυλ της εποχής.

"Ο Plečnik προχώρησε σε αναδιάταξη κλασικών στοιχείων, όπως κολώνες, καμάρες και στεφάνια. Αυτά ήταν πρακτικά απαγορευμένα υπό τη μοντερνιστική θεωρεία", είπε ο Krečičv. «Παρόλα αυτά, ο Plečnik τα χρησιμοποιεί ως βάση της σύγχρονης εικαστικής γλώσσας του».

Ο Plečnik πήρε επίσης την προοδευτική απόφαση να κλείσει το κέντρο της πόλης στην κυκλοφορία οχημάτων κάτι που άλλες ευρωπαϊκές πόλεις δεν θα έκαναν για δεκαετίες. Αντίθετα, έβαλε πρώτα τους πεζούς και τους δημόσιους χώρους, δημιουργώντας έναν περίπατο για περπάτημα στην πόλη κατά μήκος του ποταμού Ljubljanica, καθώς και πολλές πλατείες, πάρκα και γέφυρες.