Μεταρρυθμίζοντας το Ελληνικό Πτωχευτικό Δίκαιο

ΑΡΧΗ 1 

Η όποια απόφαση επικυρωθεί από τα αρμόδια δικαστήρια, η οποία δεν πρέπει να εξαιρεί κανέναν, θα πρέπει να προκύπτει μετά από τη διαδικασία του κώδικα, αποκλειστικά και μόνο από τους πιστωτές και τους οφειλέτες, και δεν θα πρέπει σε καμμία περίπτωση να εμπλέκει «κοινωνικούς εταίρους». Εργαζόμενοι, εκτός των εργασιακών και ασφαλιστικών ή άλλων δικαιωμάτων που αποτελούν δεδομένη οφειλή, Δημόσιο και περιφέρεια σε θέματα κοινωνικών και περιφερειακών προβλημάτων που προκύπτουν από την πτώχευση της εταιρίας, καλύπτονται από την υπερπροστασία που δίδεται μόνο από τον Κώδικα (super privilege).

ΑΡΧΗ 2 

Κυρίαρχος στόχος και υποχρεωτικός της διαπραγμάτευσης μεταξύ πιστωτών και οφειλετών, είναι η μεγιστοποίηση της συνολικής αξίας της επιχείρησης, συμπεριλαμβανομένων και των εξασφαλίσεων που προκύπτουν από την δανειακή σύμβαση. Υποχρεωτικά λοιπόν τα κίνητρα των μερών στην διαπραγμάτευση θα πρέπει, μέσω του Κώδικα, να λειτουργούν έτσι, ώστε να διαφυλάσσουν αυτή την αρχή. Τα φετινά Nobel της οικονομίας έχουν περιγράψει άριστα την μεθοδολογία, ώστε και τα μέρη να προστατεύονται και η διαδικασία να οδηγεί ταχύτατα σε αποτελεσματική διευθέτηση των διαφορών.

ΑΡΧΗ 3 

Για να προστατευθούν, τόσο η διαδικασία συμφωνίας πιστωτών, όσο και οι δικαστικές αποφάσεις, είναι επιβεβλημένο οι πιστωτές να καταταγούν με σαφήνεια, αφήνοντας όμως την τελική πρόταση στην δικαιοδοσία των πιστωτών πρώτης τάξης (ενέγγυοι πιστωτές), χωρίς διάκριση στην κατάταξη της υποθήκης. Σημειώνεται ότι η κατάταξη των ενέγγυων πιστωτών πρέπει να λαμβάνει υπ’ όψιν το σύνολο αυτών, περιλαμβανομένων και των κατόχων εμπορεύσιμων αξιογράφων (τραπεζικά δάνεια και ομολογιούχους).

ΑΡΧΗ 4 

Για να συρρικνωθούν οι δρόμοι διαφυγής των μετόχων από την ολοκλήρωση της προ-πτωχευτικής διαδικασίας, βασική προϋπόθεση είναι κατά τη διαπραγμάτευση οι μέτοχοι και εγγυητές να έχουν αυστηρά περιορισμένες δυνατότητες καταστρατήγησης της συμφωνίας. Μια λύση της μορφής take it or leave it, ακόμη και στην περίπτωση εμπλοκής των δικαστικών αρχών, πρέπει να είναι διαφανής και δεδομένη για όλους τους συμβαλλόμενους. Προφανώς η προ-πτωχευτική διαδικασία επιβάλλει ως αναγκαία και υποχρεωτική την διαπραγμάτευση, έστω και χωρίς συμφωνία. 

ΑΡΧΗ 5 

Το management μετά την συμφωνία θα πρέπει να χάνει το μονοπώλιο να προστατεύει την ορθή και σύννομη εκτέλεση της συμφωνίας. Η ευθύνη πρέπει να ανήκει ισομερώς και στους ρυθμισμένους πιστωτές. Δεν είναι τυχαίο ότι η αντίστοιχη μεθοδολογία χρησιμοποιήθηκε και στο τραπεζικό σύστημα, μετά την κεφαλαιοποίηση των ζημιών του από το Ελληνικό Δημόσιο.

ΑΡΧΗ 6 

Ένα βασικό στοιχείο της συμφωνίας θα είναι πιθανά και η αξιοποίηση περιουσιακών στοιχείων της εταιρίας ή των μεριδιούχων, ιδιαίτερα μάλιστα όταν η εταιρία λόγω της αναδιάρθρωσης μπορεί να στερείται πιστωτικών περιθωρίων. Αναγκαστικά και μέσα στη σύμβαση αναδιάρθρωσης, είναι σκόπιμο ο Κώδικας να προβλέπει λύσεις περαιτέρω ενυπόθηκης δέσμευσης ή και πώλησης, με σκοπό την πιστωτική κάλυψη βραχυχρονίων λειτουργικών δαπανών. Η θεσμική πρόβλεψη της συγκεκριμένης διευκόλυνσης, επιτρέπει στον πιστωτή να επιλέγει συχνά και τον δικό του διευθυντή, που θα τρέχει για ένα χρονικό διάστημα την εταιρία. 

ΑΡΧΗ 7 

Ο Κώδικας, για να είναι προσαρμοσμένος στις σύγχρονες συνθήκες λειτουργίας των επιχειρήσεων, θα πρέπει να επαναπροσδιορίσει τα όρια των κατόχων «υπερ-πλεονεκτημάτων». Δεδομένου του γεγονότος ότι η ισχύς του Κώδικα είναι διαχρονική και επηρεάζει αναμφισβήτητα τις οικονομικές σχέσεις μεταξύ πιστωτών και οφειλετών στο μέλλον, θέματα όπως διευθέτηση εργασιακών σχέσεων, παρεμβάσεις και αλλαγές στις διοικητικές διαδικασίες και στις ευθύνες των μετόχων, είναι σκόπιμο να αρχίσουμε να τα οριοθετούμε έγκαιρα με βάση τα Ευρωπαϊκά πρότυπα.

Σύγκλιση του πτωχευτικού δικαίου με τα ισχύοντα στο οικονομικό δίκαιο της Ευρώπης, είναι αναγκαία, αν επιθυμούμε να άρουμε τα εμπόδια στο επενδυτικό κλίμα της χώρας. 

Τα μέχρι σήμερα σχέδια και νόμοι που ψηφίστηκαν, δεν απέδωσαν. Το γιατί το γνωρίζουν άριστα όσοι έχουν εμπλακεί και έχουν λάβει παρατηρήσεις ειδικών. Το πρόβλημα χρόνισε και η οικονομία παρέμεινε κατά 80% στην ύφεση και την αδράνεια. Μια οικονομία με τουλάχιστον €240 δισ. οφειλές σε καθυστέρηση, με €180 δισ. ΑΕΠ, αναμφίβολα λιμνάζει, καθώς αδυνατεί να αντιμετωπίσει το κυριότερό της πρόβλημα. Ο Κώδικας είναι λεπτομερής και πλήρης. Από την άποψη αυτή τον χαρακτηρίζει η διαχρονικότητα. Περιμένουμε να δούμε πως θα αντιδράσουν οι φορείς που μέχρι σήμερα εμπόδιζαν τις αποφάσεις, προφασιζόμενοι πλήθος δικαιολογιών. Πολλές από τις συμπληρωματικά αναγκαίες νομοθετικές ρυθμίσεις έχουν ήδη ή προβλέπεται να νομοθετηθούν άμεσα (βλέπε: απαλλαγή τραπεζικών και διοικητικών λειτουργών από ποινικές ευθύνες, ρυθμίσεις για γονική παροχή, παύση της ενοχής μετά θάνατο, συμμετοχή και μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων στις διατάξεις, χωροταξικό και ευθύνες διαχειριστών, ιδιαίτερα στην αγροτική γη κ.α.) γεγονός που διευκολύνει την ομαλή διευθέτηση των διαφορών.

Μετά από 10 χρόνια διοικητικής απραξίας και μέχρι το τέλος του χρόνου, η χώρα μπορεί να προσβλέπει στην επίλυση του σοβαρότερου καρκινώματος που την εμπόδιζε εδώ και 12 χρόνια να εξέλθει από το αδιέξοδο που την οδήγησε η παγκόσμια οικονομική κρίση. Η κυβέρνηση, αφού δια στόματος Πρωθυπουργού στην Θεσσαλονίκη αναγνώρισε το πρόβλημα στην έκτασή του (€200 δισ.), κατέθεσε ένα νόμο, που μετά την ολοκλήρωση της κοινοβουλευτικής διαδικασίας οφείλουμε όλοι να τον εφαρμόσουμε σε χρόνους μηδέν, ώστε να ξεπεραστεί το αναπτυξιακό αδιέξοδο στην οικονομία.

Έστω και 200 χρόνια μετά το 1821.